Analitik düşünce, bilindiği üzere tümü parçalara ayırmak üzerine kuruludur. Daha detaylı biçimde ise karmaşık bir konu veya sonun üstesinden gelebilmek adına tümden gelim yöntemiyle bütünü parçalara ayırarak değerlendirmeye denir.
Analitik düşünce sistemi, sosyal yaşamımızda olduğu kadar iş yaşamımızda da yaratıcı
çözümler üretmemizi sağlar. Sistemsel düşünme biçimde ise sorunun ya da konunun önce parçaları arasındaki ilişkiye odaklanıp bütüne varılır. Bütüne yani geniş resme bakarken parçalar arasındaki ilişkiyi değerlendirerek çözüm yolları aranır. Bu temel tanımlamalardan sonra dilerseniz şimdi analitik ve sistemsel düşünme biçimleri arasındaki farkları açıklamakla devam edelim.ANALİTİK DÜŞÜNME İLE İLGİLİ BİLİNMESİ GEREKENLER
Analitik düşünme biçimine sahip kişiler yaratıcı çözümler bulabilen kişilerdir. Karmaşık bir sorun veya konu ile ilgili detayları tespit edebilirler. İş yaşamında ise analitik düşünebilen çalışanlar ekiplerinin toplanan verileri ve hedefleri doğrultusunda bilinçli kararlar almasını sağlayabilirler. Yine iş yaşamında ekiplerinin yeni fikirleri benimsemesi, şirketin hedefleri doğrultusunda büyümesi gibi konularda etkin bir oynayabilirler. Durum böyle olunca birçok insan analitik düşünme becerilerini geliştirmek için çalışmaktadır.
Şirketlerin işe alım süreçlerinde yeni işe başlayacak çalışanın analitik düşünme becerileri üzerine yoğunlaşılır. Çalışan adaylarının, analitik düşünme becerisine sahip olması kendi bilgi ve becerilerinden yararlanıp gerektiğinde kaynaklara başvurarak sorunları yönetme becerisi olduğunun göstergesi olarak kabul edilir. Bu sebeple analitik düşünebilen adaylar, sorunları daha oluşmadan tespit etme öngörülerine sahiptir. Hedefe ulaşmak için doğru ve hızlı bir biçimde önceliklendirme yapabilirler. Analitik düşünmeyi geliştirmek için kitap okumak, matematik üzerine yoğunlaşmak, zekâ oyunları oynamak, yeni şeyler öğrenmeye açık olmak gibi pratikler yapılabilir.
SİSTEMSEL DÜŞÜNME İLE İLGİLİ DETAYLAR
Sistemsel düşünme bir anlamda tüme varım yöntemi kullanılarak ulaşılan düşünme biçimidir. Sistemsel düşünmenin önemli unsurlarından biri bütündeki konuların unsurlarının karşılıklı olarak ilişkilerini değerlendirebilmektir. Bir başka önemli detay ise sistemsel düşünme biçiminde bütüne odaklanılıp sorunlara dair çözüm yolları aramasıdır.
İş yaşamında ve şirket çalışanlarının işe alımlarında yine dikkat edilen becerilerden biri sistemsel düşünme becerisi olarak karşımıza çıkar. Bir bütün olan şirketin başarısını etkileyen noktalarla ilgili karşılıklı sorunları, olumlu yönleri saptayıp büyük resimde olabilecek iyileştirmeleri görebilen çalışanlar tercih sebebidir. Örneğin satış, pazarlama ve diğer farklı birimlerde başarılar göstermiş şirketlerin bütününe baktığımızda, başarılı bir sonuç göremeyebiliriz. Bir bütün olarak ahenk yakalamamaları da bu başarısızlığın temel sebebi olabilmektedir.
Sistemsel düşünme, aslında bir bölümün başarısı veya başarısızlığına değil sorunun birimler arasındaki bağlantı ile bütüne nasıl yansıdığına bakar. Bu sebeple gelecekte olabilecek sonuçları da tahmin edebilmeye, araştırma yapmaya yönelik bir tutum sergiler. Günümüz iş dünyasında da sistemsel düşünme esas olarak tek bir departmanın neden olduğu bir soruna değil, bu birimlerin karşılıklı ve döngüsel etkileşimi ile çözüm aramaya yöneliktir. Bir bütünün sonucu bir diğerinin nedeni veya aynı zamanda sonucu olabilir. Bir anlamda yapılan analizleri sentezlemek, sistemsel düşünmenin işidir diyebiliriz.
Konuya yeniden şirket bazında baktığımızda, aslında büyük ve karmaşık işleyen bir yapı görebiliriz. Yönetici olarak çalışanlar, kimi zaman genel çerçeveyi görmekte zorlanabilirler. Sorunların çözümü için tek katmanlı neden/sonuç ilişkilerine takılabilirler. Oysa sistemsel düşünmede bütünü çok katmanlı, çok boyutlu görebilme becerileri gerekmektedir.
Sistemsel düşünme ile verilecek kararlarda şirketin bütünün nasıl etkileneceğinin yanı sıra hangi birimleri, kişileri nasıl etkileyeceğini ve nasıl sonuçlar doğuracağını öngörmeyi sağlamaktadır. Şirketler için bu denli önemli olan sistemsel düşünme becerisine sahip çalışanlar, sorunların kök nedenlerini, iş sistemindeki amaca ve hedeflere uygun çözümler geliştirmeyi sağlar. Ayrıca bu çözümlerin kalıcı olmasına yardımcı olur.
ANALİTİK VE SİSTEMSEL DÜŞÜNME SÜREÇLERİNDEKİ TEMEL FARKLAR
Analitik düşünme biçimi, işlerin nasıl yürüdüğünü anlamımıza yardımcı olurken; sistemsel düşünme biçimi, işlerin nasıl çalıştığını anlamımızı sağlar. Yani analitik düşünce konuyu parçalara ayırırken sistemsel düşünce o konunun neyin parçası olduğuna bakar. Analitik düşünmede ayrılan parçaların detaylarına ve özelliklerine inilir.
Sistemsel düşünme, konunun parçasına bakarak bütünün davranışını anlamaya çalışır. Arasındaki temel farklardan biri de analitik düşünmek parçaları anlayarak bütün anlaşılır. Sistemsel düşünmede ise parçanın rolü veya işlevi bütünün bir parçası olarak anlaşılır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder