İlk kez başınıza gelen bir olayı sanki geçmişte de aynen yaşamışsınız düşüncesine kapılma durumu déjà vu olarak adlandırılıyor. İnsanların %60-%80’inin hayatları boyunca en az bir kez déjà vu yaşadığı biliniyor. Ancak déjà vu hâlâ anlaşılabilmiş değil. Bu durumun en önemli sebebi, déjà vu’yu tetikleyen herhangi bir etken bilinmediği için laboratuvar ortamında déjà vu ile ilgili çalışmalar yapmanın çok zor olması. Déjà vu hakkında tüm bilinenler bu deneyimi yaşamış insanların söylediklerine dayanıyor.
Anılar beyinde temporal lobda saklanır. Dolayısıyla déjà vu’nun anlaşılabilmesi için temporal lob ve hafıza depolama süreci arasındaki ilişkinin kavranması gerekiyor. Bu konu hakkında henüz çok az şey bilinse de sinir hücrelerinde bilgi aktarımını sağlayan elektrik sinyalleriyle alakalı olabileceği düşünülüyor. Bazı epilepsi hastalarının epilepsi nöbetlerinden önce déjà vu yaşadıklarını söylemesi de bu düşünceyi destekliyor. Sağlıklı insanların yaşadığı déjà vu’nun bir sebebi epilepsi ile ilişkilendirilen bazı anormal elektrik sinyallerinin sağlıklı insanlarda da görülmesi olabilir.
Sağlıklı insanların déjà vu yaşamasının bir başka sebebiyse beyindeki farklı sinir yolları arasında yaşanan uyumsuzluk olabilir. Örneğin görme algısı oluşurken duyulardan alınan ve farklı sinir yollarıyla taşınan bilgi beyindeki çeşitli bölgelere neredeyse eş zamanlı olarak ulaşıyor. Bazı araştırmacılara göre bilginin farklı bölgelere farklı zamanlarda ulaşması durumunda, beyin iki mesajı sanki farklı zamanlarda yaşanmış olaylar gibi algılıyor ve böylece déjà vu yaşanıyor olabilir.
Anılar beyinde temporal lobda saklanır. Dolayısıyla déjà vu’nun anlaşılabilmesi için temporal lob ve hafıza depolama süreci arasındaki ilişkinin kavranması gerekiyor. Bu konu hakkında henüz çok az şey bilinse de sinir hücrelerinde bilgi aktarımını sağlayan elektrik sinyalleriyle alakalı olabileceği düşünülüyor. Bazı epilepsi hastalarının epilepsi nöbetlerinden önce déjà vu yaşadıklarını söylemesi de bu düşünceyi destekliyor. Sağlıklı insanların yaşadığı déjà vu’nun bir sebebi epilepsi ile ilişkilendirilen bazı anormal elektrik sinyallerinin sağlıklı insanlarda da görülmesi olabilir.
Sağlıklı insanların déjà vu yaşamasının bir başka sebebiyse beyindeki farklı sinir yolları arasında yaşanan uyumsuzluk olabilir. Örneğin görme algısı oluşurken duyulardan alınan ve farklı sinir yollarıyla taşınan bilgi beyindeki çeşitli bölgelere neredeyse eş zamanlı olarak ulaşıyor. Bazı araştırmacılara göre bilginin farklı bölgelere farklı zamanlarda ulaşması durumunda, beyin iki mesajı sanki farklı zamanlarda yaşanmış olaylar gibi algılıyor ve böylece déjà vu yaşanıyor olabilir.
Yaşam ve İnsan için herşey Genel Kültür, Bilgi Bankası
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder