Kuşlar gün ışığı miktarındaki değişikliğe bağlı olarak vücutlarında meydana gelen fizyolojik ve biyokimyasal değişimler sonucu göç eder.
Göçmen kuşların verimli bir şekilde üremek için üreme alanlarına zamanında ulaşması gerekir. Üreme bölgelerine çok erken gelirlerse kış henüz etkisini kaybetmemiş olabilir ve bu da kuşları açlık tehlikesiyle karşı karşıya bırakabilir.
Göçmen kuşlar, bu zamanı üremeye uygun koşulların en yüksek olasılığına göre ayarlamak için her günün ışık uzunluğunu yani fotoperiyodunu takip eder. 24 saatlik zaman dilimindeki gün ışığı alan zaman aralığına fotoperiyot denir. Bu takip, ışığı algılamak için beyinlerindeki özel fotoreseptörleri kullanan hayvanlarda içgüdüsel olarak gerçekleşir. Fotoreseptörler, opsin adı verilen proteinleri içeren ışığa duyarlı hücrelerdir. Kuşların gözlerinin yanı sıra epifiz bezlerinde ve hipotalamuslarında da fotoreseptörler bulunur.
ttsz/iStock.com
Örneğin omurgalıların retinalarında bulunan koni hücreleri (Renkli görmeyi sağlar.) ve çubuk hücreleri (Siyah-beyaz görmeyi sağlar.) fotoreseptördür.
Göçmen kuşlarda da bu fotoreseptörler kışın sonu-ilkbaharın başında günlerin uzadığını kaydettiğinde, vücut sistemlerindeki bazı aktiviteleri tetikler. Günler kısaldıkça veya uzadıkça kuşların biyokimyasında ve fizyolojisinde birçok değişiklik meydana gelir.
Örneğin kuşlar, yıpranmış tüylerini döker ve yenilerini çıkarır. Hormonlarının değişmesiyle sindirim düzenleri farklılaşır; bu da daha fazla yemelerine, kilo almalarına neden olur ve uçuş kaslarını geliştirmelerini sağlar. Bazı kuşlarda, yeterince yemek yedikten sonra salgılanan ghrelin adı verilen sindirim hormonu onları huzursuz etmeye başlar ve uçmaya teşvik eder.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder