Bu Blogu Takip Et

Sayfalar

Translate

sürrealizm etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
sürrealizm etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

24 Temmuz 2010 Cumartesi

Sürrealizm (Gerçeküstücülük)

Sürrealizm (Gerçeküstücülük)
1920'lere doğru başlayan edebiyat ve sanat akımıdır. 1917'de şair Apollinaire, «gerçeküstücü dram» diye nitelenen bir oyunu (Tiresias'ın Memeleri) sahneye koydu. Böylece Paris'te Birinci Dünya Savaşı'nın ertesinde, gerçeküstücülük akımı başladı. Savaşın saçmalığına ve burjuvazinin tutumuna başkaldıran üç genç ozan, Louis Aragon (doğ. 1897), Andre Breton (1896-1966) ve Philippe Soupault (doğ. 1897), toplumu, onun ahlâk değerlerini, estetik geleneklerini, akla ve mantığa güvenini altüst etmeğe karar verdiler.

Gerçeküstücüler gerçek dışı fantastik), alışılmadık ve yıkıcı kaynaklardan yararlandılar. Ortaçağ'daki büyü ve mezhep sapkınlığından, Jerome Bosch'un ve Goya'nın cehennemlerinden, romantizmden. Kara Afrika, Okyanusya, Amerika halk sanatlarından esinlendiler; Douanier Rousseau'nun resimlerini, Lautreamont ve Rimbaud'un şiirdeki hezeyanlarını, Alfred Jarry'nin tiyatro alanında başkaldırışını sevdiler.

Marx'a ve devrimci Rusya'ya hayran oldular. Freud'un izinden giderek çocukluk, bilinçaltı ve çılgınlık dünyasına daldılar. Nükte ve alayı işleyerek ready made'i, yani ressam Marcel Duchamp'ın (1887-1968) sanat eseri diye imzasını attığı o, «hazır» eşyanın (bir tabure ve bir bisiklet tekerleği) yan yana konuşunu keşfettiler.




«Gerçeküstücülük Bildirisi»nin yazarı Fransız şairi Andre Breton, Aragon ve Soupault ile birlikte, bu akımın kurucusu ve «piri» oldu.