Mesir macununun genel özellikleri, hoş lezzeti ve kokusudur. Vucuda kuvvet, kalbe ferahlık verir, dimağı kuvvetlendirir, dikkati arttirir, siniri yatıştırır, nefes darlığı, başdönmesi, sırt, belağrısı, siyatik, romatizmaya iyi gelir, kanı temizler, göğsü yumuşatır, idrar zorluğunu giderir, iştah açar.
Genel halk kitleleri arasında rağbet kazanan Mesir Macununun halkın inanışlarına göre şu faydaları olduğu söylenir: Macundan yiyen kimseyi bir yıl boyunca zehirli hayvanların sokmayacağına inanılır. Nevruz günü en ağır hastalar bile yese iyi olurlar. Macunu yiyen gelinlik çağındaki kızların, o yıl içinde evleneceklerine inanılır. Çocuğu olmayanların, bu macundan yedikleri taktirde çocukları olacaklarına inanılır. Çocuk hastalıklarına da faydalı olduğu söylenir.
Mesir sözcüğü, seyir edilecek, gezilecek yer, gezinti yeri anlamına gelmekle birlikte ismini verdiği macundan dolayı bambaşka bir anlam taşımaktadır.
Mesir Macunun Mucidinin 15. Yüzyılın ikinci yarısında Denizli’nin Buldan İlçesine bağlı Sarı Mahmutlu köyünde doğduğu kabul edilen, soyu Haydar oğlu Kılıç Bey oğlu Mustafa’ya dayanan “Merkez Efendi” olduğu görülmektedir.
Merkez Efendi, Kanuni Sultan Süleyman’ın annesi Yavuz Sultan Selim’in eşi Hafza Sultan’ın eşinin anısına yaptırdığı cami ve külliyesinin başına tayin edilir. Merkez Efendi burada bir de DARÜŞŞİFA yaptırılmasını ister.
DARÜŞŞİFA’nın inşaasından kısa bir süre sonra, Hafza Sultan hastalanır. Bu hastalığı Muslihiddin Merkez Efendi tarafından “Mesir” ile tedavi edilir. Adını İbn-i Sina’nın mesr-o sitos adıyla meşhur panzehirinden alan baharatlardan imal edilen bu karışım vasıtasıy Hafza Sultan şifa bulmuştur.
MESİR MACUNUNUN DÜNYACA ÜNLÜ FORMÜLÜ
Yüzyıllardır aynı maddelerden Mesir Macununun içindeki 41 çeşit maddenin literatürdeki isimleri ve farmakolojik özellikleri şunlardır
TİRYAK : Eski çağlardan beri kullanılan ve çeşitli maddelerden yapılmış özel bir karışımdır.
ZENCEFİL ; Nefes darlığı, astım ve gribe karşı kullanılır.
YENİBAHAR : İçindeki uçucu yağlardan dolayı kuvvet verici özelliği vardır.
ZERDE ÇÖP : Kuvvet verici ve mideyi korucuyu olarak kullanılır.
ZULUMBA : Mide hastalıklarında ve hemoroitte kullanılan tesirli bitkidir.
ANASON : Bağırsaklardaki mayalanmaya engel olduğundan, karmatif etkisi vardır.İştah açıcıdır.
HİNDİSTAN CEVİZİ ve BESBASE : Mide ve bağırsak rahatsızlıklarına etki eden özelliği vardır.
HİNDİSTAN ÇİÇEĞİ : Sindirim rahatsızlıklarında kullanılır.
ÇİVİT : Kabakulak ve pnömoni hastalıklarında kullanılır.Bebeklerin ağızlarındaki yaraları giderir.
ÇÖPÇİNİ : Astrenjen etkisi vardır. Hemoroit ve ekzama tedavisinde kullanılır.
ÇÖREK OTU : Modern tıpta diüretik ve gaz söktürücü olarak kullanılır.
DAR-I FULFÜL : Öksürük kesici ve bedeni ısıtıcı olarak kullanılır.
HARDAL TOHUMU : Çift hastalıklarında iltihap ve ağrı giderici olarak kullanılır. Hemoroit gidericidir.
HAVLİCAN : Öksürük kesmekte, balgam gidermekte ve ağız kokusunu yok etmekte kullanılır. HIYARŞENBE : Müshil olarak kullanılmasının sebebi, bileşimindeki antrokinon türevi nedenidir.
KAKULE : Uyarıcı, afrodizyak. antispazmodik olarak kullanılır.
UD-ÜL-KAHÂR : Diş tedavisinde kullanılır. Diş ağrısını giderir. Diş nezlesinde etkindir.
TEKE MERSİNİ : Vücuda zindelik verir.
TARÇIN ÇİÇEĞİ : Ferahlık verir.
TARÇIN : Baharat olarak kullanıldığı gibi kabızlığı giderici olarak kullanılır. Karın ağrılarına iyi getir
RESENE : Mide rahatlatıcı ve gaz söktürücü olarak kullanılır
SAFRAN : Sıkıntı ve çarpıntı giderici olarak kullanılır.
SARI HALİLE : İçindeki tanen yüzünden iştah kesici olarak kullanılır.
SİNAMEKİ : Bileşimindeki antrachinon türevleri ve bazı glikozitlerin etkisi ile müshil olarak kullanılır.
ŞAMLI veya ŞAŞLI : Güç verir.
ŞEKER : Macuna kıvam veren ve tatlandıran temel maddedir.
KARANFİL : Antiseptik ve ağrı gidericidir. Dış ağrılarını giderir, ağız kokusunu yok eder.
KEBABE : Modern tıpta idrar ve solunum yolları antiseptiği olarak kullanılmaktadır
KİMYON : Modern tıpta terletici, spazm giderici ve iştah aşıcı olarak kullanılır
KIRIM TARTAR : Kaşıntılı deri hastalıklarında ve egzemada etkin bir kullanış sahası vardır.
KİŞNİŞ : Bileşimdeki sfinkterler ve uçucu yağların etkisi ile gaz söktürücü ve iştah açıcıdır.
LİMON TUZU : Tatlı kıvamı hafifletmek için kullanılır.
İKSİR : Çeşitli maddeleri bağlayıcı etkisi vardır.
MA İ LEZİZ : Tat verir.
MEYAN BALI : Modern tıpta öksürük kesici, balgam sökücü, idrar artırıcı olarak kullanılır.
PORTAKAL KABUĞU : Aromatik özelliği vardır. Mideyi uyarır Koku verir
RAVEND KÖKÜ : Bağırsak perikartizmini arttırarak laksatif etkisi yapar
KETEN TOHUMU : Akciğer hastaları. Bronşite faydalıdır. Bronşları boşattır
ÜZÜM ÇEKİRDEĞİ : Kan yapar. Yüksek tansiyonu düşürür, gastrit. karaciğer dalak hastaları romatizma ve mavsal intihabında faydalıdır kabızlığı giderir, kalbi kuvvetlendirir kanı temizler.
ZERDEÇAL : Bel gevşekliğini giderir, beli sıkar çocukların gece altını ıslatmasını önler.
ÇAKŞIR OTU KÖKÜ : Vücuda kuvvet ve enerji verir. Genel sıhhatini korur. Cinsel gücü arttırır.
MESİR MACUNU ŞİFALIDIR. DEVAMLI KULLANANLAR GEÇ İHTİYARLAR.
KULLANIŞI: Büyüklerde Sabah akşam aç karnına bir tatlı kaşığı çocuklara da bir çay kaşığı tavsiye edilir.İlaç değildir.
